Translate

пятница, 10 апреля 2015 г.

Եռանկյունաչափական ֆունկցիաներ


 Միավոր շրջանագիծ

 

 

 

 

Կոորդինատային հարթության վրա միավոր շրջանագիծ կանվանենք այն շրջանագիծը, որի կետնրոնը գտնվում է կոորդինատների սկզբնակետում և շառավիղը հավասար է մեկ: Այդ շրջանագծի հավասարումն է՝ x= y2 =1:

Օրինակ՝ միավոր շրջանագծին պատկանում է A = (0.69, 0.73),

A = 0.69+ 0.732 = 1.009:

 

Կոորդինատային հարթության վրա (a, b) կորդինատնրեր ունեցող կենտրոնով և (R) շառավղով շրջանագծի հավասարումը կլինի՝

(x-a)2 + (y-b)2 = R2Օրինակ՝ գծենք այն շրջանագիծը, որի կենտրոնը (3, -1) կետն է և շառավիղը հավասար է (2):

 

 

Այն շրջանագծի հավասարումը, որի կենտրոնը (2;-3) կետն է և շառավիղը 3 է: Գեոգեբրա ծրագրով գծել այդ շրջանագիծը, նշել շրջանագծին պատկանող երկու կետ, այդ գծագիրը տեղափոխել Word-ի ֆայլ, և գրել նշած կետերի կոորդինատները:

 

(x-2)2 + (y+3)= 9

 

 

A= (2, -3) = 13

B = (4,44, - 1,26)

C = (4,33  4,89)

 

Գծել միավոր շրջանագիծ, կենտրոնը նշանակել Օ տառով, նշել շրջանագծի և x- երի առանցքի հատման կետը, այն նշանակել A տառով, գծել O A շառավիղը, նշել շրջանագծին պատկանող b կետ, գծել О B շառավիղը:

 

 

Շրջանագծի վրա B կետը շարժելիս x-երի առանցքի վրա այն կարող է ընդունել (-1; 1) , y-ների առանցքի վրա կարող է ընդունել (-1; 1) :

 

A O B անկյան մեծությունը նշանակենք α տառով:

Α անկյան յուրաքանչյուր արժեքին կհամապատասխանի B կետի որոշակի դիրք: B կետի y կոորդինատը կանվանենք α անկյան սինուս:

Sin α = y

կետի x կոորդինատը կանվանենք α անկյան կոսինուս:

Cos α = x 

α = 77. 29 0  

sin α = 0.98  

cos α = 0.21

 

Լոգարիթմի հիմնական հատկությունները 

 

Լոգարիթմական ֆունկցիա կոչվում է f (x) = log a = x, որտեղ a-ն 1- ից տարբեր դրական թիվ է:

• Ֆունկցիայի որոշման տիրույթը դրական կիսառանցքն է՝ 

D(f )=(0,):

Ֆունկցիայի արժեքների բազմությունն ամբողջ թվային առանցքն է՝

E(f )= ( ,):

Ֆունկցիան մոնոտոն է իր որոշման տիրույթում: Ընդ որում այն աճող է, եթե ՝ a > 1, և նվազող՝ եթե 0 < a <1:
Ֆունկցիան 0 արժեքն ընդունում է x=1 կետում:
ա) a > 1 դեպքում ֆունկցիան բացասական է (0,1) և դրական ( 1,միջակայքերում:

բ) 0 < a < 1 դեպքում ֆունկցիան դրական է (0,1) և դրական ( 1,միջակայքերում:

 

 

 

Լոգարիթմական հավասարումներ

 

Եթե a-ն 1-ից տարբեր դրական թիվ է և u>0 , v>0, ապա logau=logv հավասարությունը համարժեք է u=v հավասարությանը։

 

Log (3x  29) = 2 
3x-29=49
3x=78
x=26

Log 0,7 (8x  23) = 0
8x-23=1
8x=24
x=3

Log 3 ( x2  2x + 19) =3

X-2x+19=27

 

Log 3 (x-1) = log 3 5 + log 2

Lg (2x  7) = -1 

Log 0,2 ( 5x + 10) = -2 

 

Լոգարիթմական անհավասարումներ

 

Log 2 (x  5)  3

Log (

 

Երկու մեծությունների կախվածությունը տրվում է f(x) = x3 xբանաձևով:

f(5) = 53 - 52 = 100

f(x) = x2

f(x)= sin x f

 

<180  կլինի π ռադիան

աստիճանին կհամապատասխանի π 180 ռադիան

Քանի՞ ռադիան է համապատասխանում α աստիճանի անկյանը

 

Sin x ֆունկցիայի որոշման տիրույթն է` (- ; )

Ֆունկցիայի արժեքների տիրույթն է [-1; 1] 

Sin x = 0

X = πk

Sin x = 1 

X=  π/2 + 2 πk =k € 0

X= 90

 

 

F(x) = cos x

Cos x ֆունկցիայի որոշման տիրույթն է` (- ; )

Ֆունկցիայի արժեքների տիրույթն է [-1; 1] 

Cos x = 1,  

X= 2 π k  

π /2 + π k   

 

Եռանկյունների լուծում

Կոսինուսների թեորեմ

Եթե եռանկյան մեջ հայտնի է երկու կողմը և դրանցով կազմված անկյունը, մենք կարող ենք հաշվել եռանկյան երրորդ կողմը.

Երրորդ կողմի քառակուսին հավասար է տրված երկու կողմերի քառակուսիների գումարին և այդ կողմերի ու դրանցով կազմված անկյան կոսինուսի կրկնապատիկի տարբերությանը:

 

 

 

BC= AB2+ AC2-2*ab*ac cos A

 

Օրիակ՝ AB=6, AC=2 <A= 35   BC= 

 

Սինուսների թեորեմ

Եռանկյան որևէ անկյան սինուսի հարաբերությունը նրա դիմացի կողմին, հաստատուն մեծություն է:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


среда, 8 апреля 2015 г.

Դանիել Վարուժան. “Երնում”. Բառարան


Իրիկվան մեջ հովերն հևուն
Երբ դուրս կելլեն քարայրներեն՝
Մեկ ծայրեն մյուսը կալերուն
Ա՛լ կամնված հունձքը կերնեն՝
Հըծծելով երգն Աշխատության.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան:

Հարս ու աղջիկ պարմանիներ,
(
Ժպտուն վարդեր մասուրի քով)
Իրենց ձեռքին հոսելիներ՝
Կճեղքեն թեզն, հույսերու բով.
Ու կպոռթկա երգն հաղթական.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան:

Ժիր շարքերուն մեջ ի՜նչ խուճապ
Ելլող իջնող բազուկներու
Հեղեղներ են, որ հապշտապ
Վեր կնետվին՝ սաթ տեղալու.
Ու կեռա երգն ալետատան.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան:

Հովեր կանցնին խարտիշահեր,
Թողլով, որ վա՛րը երկարին
Հարդգողի լույս ճանապարհներ,
Ուր սարյակներ կթափառին՝
Սուլելով երգը ցնծության.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան:

Ուսերե վեր ի՜նչ փոթորիկ,
Ի՜նչ փաղփումներ մազերու մեջ
Ցորենին հետ, հատիկ հատիկ,
Կթափի ցողն իրիկվան գեջ:
Ու կըղձա երգն երանության.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան:

Ու երբ ոսկվով ծեփվին կալեր,
Հարսներն ոսկի քողեր առնեն,
Եվ ցորյանի ձուլվին սարեր,
Զոր գա լուսնակն օրհնել վերեն՝
Պիտի նվաղեի երգն աղվական.
-
Երնե՛, էրան, երնե՛ էրան.
Հարդը քեզի, մեզի ցորյան: